Б?рлескен археологиялы? ж?мыс ?ытай-?ыр?ызстан ?ркениет? арасында?ы ?зара алмасуды? мы?жылды? тарихын жал?астыруда

9 ш?лде, онлайн ?Халы? Газет?? -- Жа?ында онлайн ?Халы? газет?н??? т?лш?лер тобы ?ыр?ызстан?а Ж?бек жолы м?дениет?н зерттеу ?ш?н бар?ан болатын. Шу облысында?ы ?ызыл-су ?ирандылары – сапар т?й?н?н?? б?реу? болды.

Со??ы жылдары ?ыр?ызстан ?ылым академиясыны? ?ызметкерлер? мен ?ытайлы? ?р?птестер Шу облысында?ы б?р?атар ?иранды?а, ?с?ресе ежелг? ?ызыл-су ?аласыны? ?ирандыларына б?рлескен ?азба ж?мыстары мен зерттеулер ж?рг?зд?.

?ызыл-су Ежелг? ?аласыны? ?ирандылары Шу облысында орналас?ан ж?не ?ыр?ызстанны? Шу ?зен?н?? бассейн?ндег? ма?ызды ежелг? ?ала ?ирандылары. ?иранды шамамен 8-12 ?асырлар?а жатады. Б?л сондай-а? Ж?бек жолыны? даму траекториясыны? ку?с? бол?ан ма?ызды ж?д?гер. 2014 жылы осы ?иранды ?Ж?бек жолы: Чан' ан-Тяньшань д?л?з? жолдары жел?с?н??? ма?ызды б?л?г? рет?нде Д?ниеж?з?л?к м?ралар т?з?м?не енг?з?лд?.

?ызыл-су ?ирандылары ?ытайлы? ?Та?ны? жа?а к?табында? жазыл?ан. Валерий Кольченконы? айтуынша, ?ызыл-су орнында Тан ?улет?н?? ?ытайлы? монеталары мен со?ды артефакт?лер?, сондай-а? Зороастризм ?аб?рлер?, буддист?к ?имараттар мен христианды? ??лпытастар табыл?ан.

?Б?л ?рт?рл? м?дениеттер мен д?ндер ?ш?н то?ыз жолды? торабы болды деп айту?а болады. Ж?бек жолынан бас?а, м?ны та?ы ?ай жер жасай алады?, - дед? Валерий Кольченко.

?ыр?ызстанды? археолог Валерий Кольченко

2018, 2019 ж?не 2023 жылдары Шэньси ?лкес?н?? Археология институтыны? ?ызметкерлер? ?ыр?ызстанды? ?р?птестер?мен б?рлескен археологиялы? ж?мыстар ж?рг?зу ?ш?н ?ызыл-су ежелг? ?аласына ?ш рет келд?. RTK технологиясын ?олдана отырып, ?ытай-?ыр?ызстан б?рлескен археологиясы ал?аш рет Ежелг? ?ызыл-су ?аласыны? ?ирандыларыны? салыстырмалы т?рде д?л картасын жасады. ?ш ретк? ?азба ж?мысы ар?ылы ?й ?имаратыны? ?ргетасы ?алан?ан жерд?? ?ирандыларын ж?не ?абыр?а ?ирандыларыны? ??ла?ан к?рп?штер?н тазартты. К?птеген ?ыш ыдыстар, азда?ан тиындар, мыс сыр?алар, мыс кесектер? ж?не бас?а да ж?д?герлер табылды.

??ытайлы? ?р?птестер алыстан кел?п, б?зд?? салт-д?ст?р?м?з бен м?дениет?м?зд? ??рметтеп, ?ыр?ызстанды ж?не ?здер?н?? ?ткен?н зерттед?. Д?л осы м?дениетке нег?зделген н?з?к алмасу ?ркениетт?? ?рпа?тан-?рпа??а жал?асуына ж?не дамуына м?мк?нд?к беред??, - дед? Валерий Кольченко.

?ызыл-су ?ирандыларыны? астында ?л? де талай Ж?бек жолыны? ж?д?герлер? бар. Сонымен ?атар ?ытай мен ?ыр?ызстан археологтары арасында?ы алмасулар мен ынтыма?тасты? та жал?асын тауып жатыр.